منبع تحت فشار
منبع تحت فشار یکی از مهمترین تجهیزات استفاده شده برای افزایش فشار آب می‌باشد که تا حد زیادی موجب کاهش استهلاک پمپ می‌شود. وظیفه مخزن تحت فشار ذخیره‌سازی آب با فشار معین می‌باشد تا در زمان خاموش بودن پمپ، آب را با فشار مناسب تخلیه کند.
مهمترین مزیت نصب منبع تحت فشار، کاهش تعداد دفعات و مدت‌زمان روشن و خاموش‌شدن پمپ است. در صورت عدم استفاده از منبع آب، با هر بار باز و بسته‌شدن شیر آب برای پرکردن یک لیوان یا شناور کولر، پمپ با تمام توان خود شروع می‌کند.
نحوه کار مخزن تحت فشار
منبع تحت فشار در زمان روشن بودن پمپ باتوجه‌به حجم مخزن آب را ذخیره کرده و پس از خاموش‌شدن پمپ به‌تدریج و بر اساس مصرف آب را با فشار مناسب خارج می‌کند.
به‌طورکلی این منابع که با نام مخزن تحت فشار یا منبع رو پمپی نیز شناخته می‌شوند در دو مدل تیوپی و دیافراگمی ساخته شده که در ادامه نحوه عملکرد آنها را شرح می‌دهیم.
- منبع تحت فشار تیوپی
در داخل این منبع یک تیوپ بادکنکی شکل با حجم مشخص قرار دارد که اطراف آن با هوای فشرده احاطه شده است، زمانی که پمپ روشن می‌شود آب با فشار بالا داخل تیوپ منبع تحت فشار شده و در آن ذخیره می‌شود. در این حالت تقریباً فشار آب داخل تیوپ با فشار آب خروجی پمپ برابر است. به همین دلیل پس از خاموش‌شدن پمپ و با باز شدن شیر، ابتدا آب داخل منبع وارد مدار می‌شود و در صورت اتمام ذخیره منبع پمپ روشن می‌شود.
- منبع تحت فشار دیافراگمی
در منبع دیافراگمی به‌جای تیوپ بادکنکی از یک پرده لاستیکی (دیافراگم) استفاده می‌شود که داخل مخزن را به دو قسمت تقسیم می‌کند. قسمت بالایی آن با هوای فشرده پر شده و قسمت پایینی آن محل ذخیره آب می‌باشد که پس از روشن شدن پمپ آب وارد آن شده و باعث فشرده شدن دیافراگم به سمت بالا می‌شود. عملکرد منبع تحت فشار دیافراگمی در زمان خاموش‌شدن پمپ شبیه منبع تیوپی می‌باشد.
ویژگی استفاده از منبع تحت فشار
مهمترین مزیت استفاده از منبع پمپ کاهش تعداد دفعات روشن و خاموش‌شدن پمپ آبرسانی (تحت فشار) و در نتیجه افزایش طول عمر آن می‌باشد. این کار به‌تنهایی موجب کاهش استهلاک و احتمال خراب‌شدگی آن در بلندمدت می‌شود.
- کاهش هزینه برق
همانطور که اشاره شد در صورت استفاده از منبع تحت فشار با هر بار باز شدن شیر برای مصارف کوچک نیازی نیست تا پمپ با تمام قدرت روشن شده و پس از مدت‌زمان کوتاهی خاموش شود. به طور میانگین استفاده از منبع آب هزینه برق را تا حدود 30 درصد کاهش می‌دهد.
- کاهش ضربه‌های مکانیکی
در صورت عدم استفاده از منبع تحت فشار با روشن شدن پمپ آبرسانی به‌سرعت فشار آب افزایش می باید که این کار موجب ایجاد ضربه در لوله‌ها و پاشش آب در شیر می‌شود. به کمک منبع رو پمپی تا حد زیادی از فشار اولیه پمپ جذب شده و مشکل پاشش آب در آن مرتفع می‌شود.
نکات مهم در زمان خرید و نصب
حجم منبع تحت فشار تاثیر زیادی بر عملکرد نهایی آن دارد برای مثال استفاده از یک منبع 24 لیتری برای ساختمان‌هایی با تعداد واحد زیاد علاوه بر اینکه مزیتی ندارد استهلاک پمپ را نیز بیشتر می‌کند. توجه به حجم منبع و توصیه‌های زیر موجب افزایش طول عمر منبع و پمپ آبرسانی می‌شود.
- انتخاب بین منبع تیوپی یا دیافراگمی
همانطور که اشاره شد منبع تحت فشار در دو نوع تیوپی و دیافراگمی عرضه می‌شود که هر یک مزایا و معایب مربوط به خود را دارند. منبع تیوپی به دلیل قیمت پایین‌تر و تعمیرات کم‌هزینه‌تر بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرد ولی احتمال پارگی و سوراخ شدن تیوپ در آنها وجود دارد.
منبع دیافراگمی به نسبت مدل تیوپی طول عمر بالاتری داشته و به‌ندرت خراب می‌شود ولی قیمت بالاتری دارد.
- جنس بدنه و تیوپ یا دیافراگم
جنس بدنه منبع تحت فشار به دلیل احتمال تماس با آب از ورق فولادی صیقلی با پوشش رنگ یا فایبرگلاس ساخته می‌شود. استفاده از ورق فولادی بی‌کیفیت یا با ضخامت کم احتمال خرابی آن را بیشتر می‌کند. جنس دیافراگم و تیوپ نیز به دلیل تماس با آب شرب نباید از مواد پلاستیکی بازیافتی ساخته شود علاوه بر آنکه باید خاصیت کشسانی خوبی نیز داشته باشد. بهترین ماده برای ساخت تیوپ و دیافراگم پلیمرهای الاستومری EPDM با ترکیب کائوچو می‌باشد.
- استفاده از لرزه‌گیر و نصب صافی
ورود یا ذرات جامد غوطه‌ور در آب مانند شن به داخل منبع تحت فشار باعث آسیب به تیوپ یا دیافراگم منبع می‌شود به همین دلیل بهتر است قبل از ورودی منبع از صافی استفاده شود. همچنین استفاده از لرزه‌گیر مانع تکان‌های جانبی و ایجاد سروصدا می‌شود.
- بازدید دوره‌ای و تنظیم فشار
یکی از نکات مهم برای عملکرد صحیح منبع تحت فشار تنظیم صحیح فشار هوای داخل منبع می‌باشد. فشار هوای داخل مخزن پمپ آب معمولا 15 درصد کمتر از فشار ایجاد شده توسط پمپ در زمان روشن بودن آن تنظیم می‌شود.
اگر فشار تنظیم شده بالاتر یا پایین‌تر از این عدد باشد موجب افزایش استهلاک پمپ شده و احتمال خرابی منبع را به دلیل ساییدگی تیوپ به دیواره افزایش می‌دهد. توصیه می‌شود به‌صورت دوره‌ای و در بازه‌های زمانی ۵ماهه فشار پمپ بررسی و تنظیم شود و خرابی احتمالی آن بررسی شود.
نحوه انتخاب حجم منبع
در ساده‌ترین حالت برای هر واحد مسکونی منبعی به میزان 10 لیتر در نظر گرفته می‌شود. جدول زیر حجم پیشنهادی منبع برای تعداد واحد مختلف را مشخص کرده است ولی در نهایت تعین حجم منبع تحت فشار رابطه مستقیمی با توان پمپ دارد که باید به آن توجه کرد.
| تعداد واحد | حجم منبع |
| 1 تا 3 واحد | 24 لیتری |
| 3 تا 5 واحد | 50 لیتری |
| 5 تا 7 واحد | 60 لیتری |
| 7 تا 9 واحد | 80 لیتری |
| 9 تا 15 واحد | 100 لیتری |
| 15 تا 25 واحد | 200 لیتری |
جهت دریافت مشاوره و قیمت انواع منبع تحت فشار در برندهای مختلف با همکاران ما در فروشگاه اینترنتی دیجی دما در ارتباط باشید.
منبع تیوپ دار بهتر است یا دیافراگمی
همانطور که اشاره شد از نظر کارکرد این دو منبع پمپ تفاوتی با یکدیگر ندارد ولی منبع آب تیوپ دار به دلیل فراوانی بالاتر و قیمت مناسب بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرد. تعمیرات منبع تیوپی به دلیل آشنایی بیشتر سرویس‌کاران و تجهیزات در دسترس تر به‌سهولت انجام می‌پذیرد.
لوازم موردنیاز برای نصب منبع پمپ
تجهیزات زیر برای نصب منبع تحت فشار و اتصال آن به پمپ موردنیاز می‌باشد که در صورت فقدان آن پمپ و منبع به‌درستی کار نمی‌کنند.
- پنج راهی
- شلنگ فشار بالا (برای منبع‌های بزرگ‌تر از 25 لیتر)
- کلید رو پمپی (کلید پرشر – کلید اتومات)
- مانومتر (فشارسنج)
پنج راهی بر روی خروجی پمپ متصل شده و 4 خروجی با سایزهای مختلف دارد. لوله آب، منبع آب پمپ، مانومتر و کلید رو پمپی بر روی آن متصل می‌شود. منبع 25 لیتری مستقیم بر روی 5 راهی نصب می‌شود ولی منابع بزرگ‌تر به‌وسیله شلنگ فشار بالا به 5 راهی متصل می‌شوند.
مانومتر در زمانی که پمپ روشن باشد فشار خروجی پمپ را نشان می‌دهد که به کمک آن کلید رو پمپی را تنظیم می‌کنند. کلید رو پمپی وظیفه تنظیم فشار آب خروجی از پمپ و تعیین زمان روشن و خاموش‌شدن را دارد.
